Thuốc trị tiểu đêm ở nam giới - Những điều cần biết

Có nhiều phương pháp khác nhau để điều trị tiểu đêm ở nam giới, một trong số đó là sử dụng thuốc. Dưới đây là một số loại thuốc chữa tiểu đêm ở nam giới.

Tiểu đêm uống thuốc gì?

Một số nhóm thuốc chính dùng để điều trị tiểu đêm là:

• Desmopressin
• Thuốc chống co thắt (thuốc kháng cholinergic)
• Thuốc lợi tiểu
• Thuốc chẹn alpha-1

Ngoài ra, về phía y học cổ truyền, cũng có một số bài thuốc trị tiểu đêm như:

• Ba Wei Di Huang Wan
• Ji Sheng Shen Qi Wan
• Suo Quan Wan
• Câu kì tử
• Ích trí nhân
• Kim tiền thảo

Lưu ý.

• Các loại thuốc Tây cần phải có sự chỉ định từ bác sĩ, bệnh nhân tuyệt đối không được tự ý mua và sử dụng
• Các bài thuốc, thảo dược chúng tôi nêu trong bài viết chỉ mang tính chất giới thiệu. Bệnh nhân cần được thăm khám cụ thể trước khi sử dụng bất kì bài thuốc nào.

Các loại thuốc Tây trị tiểu đêm ở nam giới

Desmopressin

Desmopressin (DDAVP) đã được sử dụng trong một thời gian để điều trị tiểu đêm ở nam giới.

Desmospressin là một chất tương tự hoóc-môn chống bài niệu ADH, nó hoạt động bằng cách bắt chước loại hoóc-môn này, nó làm tăng nồng độ ADH, giúp thận ngừng sản xuất nhiều nước tiểu vào ban đêm, từ đó làm giảm lượng nước tiểu về đêm, giúp thận quản lý lượng nước tiểu trong cơ thể tốt hơn.

(Việc chúng ta đi tiểu nhiều hay ít phụ thuộc vào hoóc-môn ADH. Nếu có quá ít ADH hoặc thận không đáp ứng với ADH thì nước sẽ bị mất nhiều qua thận, nước tiểu sẽ loãng hơn bình thường, máu trở nên cô đặc, dẫn tới mất nước và đi tiểu thường xuyên. Nếu quá ít ADH thì nước sẽ được giữ lại, khối lượng máu tăng lên và bệnh nhân có thể cảm thấy đau đầu, buồn nôn, mất phương hướng, vv).

DDAVP có ở nhiều dạng khác nhau như: thuốc uống, tiêm và thuốc xịt. Để điều trị tiểu đêm ở nam giới, người ta dùng DDAVP ở dạng xịt mũi.

Ở dạng thuốc xịt, năm 2007, FDA đã phê duyệt thuốc xịt mũi desmopressin (Noctiva, desmopressin acetate) để điều trị bệnh tiểu đêm ở người lớn, những người mà phải thức dậy ít nhất hai lần mỗi đêm để đi tiểu.

Tuy nhiên, Noctiva không được chấp thuận cho tất cả các nguyên nhân gây ra tiểu đêm, nó chỉ được sử dụng trong điều trị tiểu đêm có nguyên nhân là do tiểu niệu. Một số vấn đề y tế khác cũng gây ra tiểu đêm (như: đái tháo đường, suy tim sung huyết, các bệnh về bàng quang và tuyến tiền liệt) không được sử dụng Noctiva. Vì thế, chỉ sau khi xác định được chính xác nguyên nhân gây tiểu đêm ở nam giới, các bác sĩ mới kê loại thuốc này.

Thuốc Noctiva mang một cảnh báo đóng hộp rằng nó có thể gây hạ natri máu và có thể đe dọa tính mạng nếu nghiêm trọng. Vì thế thuốc không nên được sử dụng ở những bệnh nhân có nguy cơ hạ natri máu nặng, chẳng hạn như những người uống quá nhiều chất lỏng, những người mắc bệnh có thể gây mất cân bằng chất lỏng hoặc điện giải, một số bệnh nhân bị tổn thương thận và ở những người sử dụng một số loại thuốc, được biết đến như thuốc lợi tiểu quai hoặc glucocorticoid.

Các tác dụng phụ của DDAVP bao gồm: khó chịu ở mũi, nghẹt mũi, hắt hơi, tăng huyết áp, chảy máu mũi, viêm phế quản và chóng mặt,vv.

Thuốc chống co thắt

Nhóm thuốc này được gọi chung là thuốc antimuscarinic hoặc anticholinergic (thuốc kháng cholinergic).

Thuốc thích hợp với những bệnh nhân gặp tình trạng bàng quang hoạt động quá mức vào ban ngày và ban đêm.

Thuốc kháng cholinergic hoạt động bằng cách ngăn chặn thụ thể acetylcholine gửi thông điệp “bạn cần đi tiểu” tới bàng quang , từ đó giúp bàng quang của bạn được thư giãn và không tăng hoạt nữa, làm giảm tần suất đi tiểu và đi tiểu khẩn cấp cả ngày lẫn đêm.

Có nhiều thuốc chống co thắt được phê duyệt để điều trị bàng quang hoạt động quá mức, tất cả đều giống nhau về cách thức hoạt động nhưng khác nhau về cách sử dụng thuốc, tác dụng phụ cũng như số lần phải dùng thuốc.

Dưới đây là một số loại thuốc có thể được kê đơn:

• Oxybutynin. Oxybutynin có ở cả 2 dạng là thuốc uống và thuốc bôi. Đây là thuốc đời đầu để điều trị bàng quang hoạt động quá mức. Với viên nén phóng thích ngay lập tức hoặc siro, bệnh nhân cần dùng 2-3 lần mỗi ngày. Với viên nén phóng thích kéo dài, bệnh nhân dùng 1 lần mỗi ngày. Với miếng dán, bệnh nhân chỉ cần dùng 1-2 lần mỗi tuần.
• Tolterodine. Nhóm thuốc này ảnh hưởng đến tuyến nước bọt ít hơn oxybutynin, do đó thuốc được dung nạp tốt hơn và ít tác dụng phụ hơn. Tolterodine viên nén thường được sử dụng với liều khởi đầu là 2mg, 2 lần/ngày, liều duy trì là 1-2mg, 2 lần/ngày; tolterodine dạng viên nang phóng thích được sử dụng với liều khởi đầu là 4mg, 1 lần/ngày, liều duy trì là 2-4mg, 1 lần/ngày.
• Trospium clorua. Thuốc điều trị bàng quang tăng hoạt này ít có khả năng xâm nhập vào não và tương tác với các loại thuốc khác. Vì thế nó thích hợp với những bệnh nhân đang phải sử dụng thêm các loại thuốc để điều trị các bệnh khác nữa. Với viên nén phóng thích tức thời, bệnh nhân cần sử dụng thuốc 2 lần/ngày. Với viên nén phóng thích kéo dài, bệnh nhân cần sử dụng 1 lần/ngày vào buổi sáng.
• Solifenacin. Đây là một loại thuốc đặc trị bàng quang hoạt động quá mức tương đối mới trong nhóm này. Nó tương tự nhue Tolterodine nhưng có thời gian bán hủy dài hơn (bạn có thể hiểu đơn giản là tác dụng của nó sẽ kéo dài hơn với cùng liều dùng). Vây nên bạn chỉ cần uống thuốc một lần mỗi ngày.
• Darifenacin. Đây cũng là một loại thuốc kháng cholinergic mới với ít tác dụng phụ hơn, nhất là với chứng nhầm lẫn. Do đó, thuốc này hữu ích với những bệnh nhân là người cao tuổi có nguy cơ suy giảm khả năng ghi nhớ. Thuốc này cũng thường được sử dụng một lần mỗi ngày.
• Hydrobromide Darifenacin. Nhóm thuốc này ở dạng viên phóng thích chậm, dùng qua đường miệng (viên uống).

Các tác dụng phụ phổ biến nhất của nhóm thuốc này gồm: Khô miệng, nhìn mờ, táo bón, suy giảm trí nhớ, vv.

Thuốc lợi tiểu

Nhóm thuốc lợi tiểu quai, như furosemide, giúp điều trị tiểu đêm bằng cách: Chúng hoạt động để làm tăng lượng nước tiểu vào ban ngày, và giảm sản xuất nước tiểu vào ban đêm.

Nhóm thuốc này hiện không được cấp phép để điều trị tiểu đêm nhưng bác sĩ có thể kê thuốc này cho bạn như một thử nghiệm lâm sàng, nếu họ cảm thấy lợi ích của nhóm thuốc này vượt trội hơn.

Thuốc chẹn alpha-1

Thuốc chẹn alpha được kê cho những bệnh nhân bị tiểu đêm do u xơ tuyến tiền liệt. Nhóm thuốc này hoạt động bằng cách làm tăng trương lực cơ bàng quang, từ đó giúp cải thiện các triệu chứng tiết niệu như: tiểu đêm, tiểu rắt, tiểu són, tiểu nhiều lần, vv.

Tất cả các loại thuốc chẹn alpha để điều trị u xơ tuyến tiền liệt đều có hiệu quả tương đương nhau và khả năng dung nạp tốt. Trong 30 năm qua, sự phát triển của liệu pháp này được tập trung chủ yếu vào việc cải thiện sự thuận tiện và khả năng dung nạp.

Có một số loại thuốc chặn alpha thường được sử dụng là:

• Alfuzosin (Uroxatral)
• Doxazosin (Cardura)
• Prazosin (Minipress)
• Silodosin (Rapaflo)
• Tamsasmin (Flomax)
• Terazosin (Hytrin)

Nhóm thuốc này có thể gây ra một số tác dụng phụ liên quan trực tiếp đến sự phong tỏa alpha-adrenoceptor, bao gồm: chóng mặt, hạ huyết áp thế đứng (do mất phản xạ co mạch khi đứng), nghẹt mũi (do giãn động mạch niêm mạc mũi), đau đầu và nhịp tim nhanh, vv.

Trước khi dùng thuốc chẹn alpha, cần nói với bác sĩ về các loại thuốc khác mà bạn dùng, chẳng hạn như thuốc chẹn beta, thuốc chẹn kênh canxi hoặc thuốc điều trị rối loạn cương dương. Thuốc chẹn alpha có thể làm tăng hoặc giảm tác dụng của các loại thuốc khác mà bạn dùng.

Các loại thuốc an thần

Tiểu đêm có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân, gây ra một số vấn đề như: căng thẳng, mệt mỏi, khó ngủ lại, sức khỏe giảm sút. Vì thế, trong một số trường hợp, bác sĩ có thể sẽ kê thêm một số loại thuốc an thần.

Thuốc cổ truyền chữa tiểu đêm

Bài thuốc y học cổ truyền

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, y học cổ truyền cũng có một số bài thuốc có thể điều trị tiểu đêm do bàng quang hoạt động quá mức.

Các bài thuốc Đông Y này có thể là sự kết hợp của nhiều loại thảo dược khác nhau hoặc thảo dược đơn lẻ. Tuy nhiên, các công thức kết hợp thường mang lại hiệu quả toàn diện hơn, bởi chúng sẽ hiệp đồng tác dụng với nhau.

Một số bài thuốc y học cổ truyền Trung Quốc để điều trị bàng quang hoạt động quá mức là:

Ba Wei Di Huang Wan. Đây là một trong những bài thuốc phổ biến nhất để điều trị chứng chảy nước tiểu, đa niệu và tần suất tiết niệu nhiều. Công thức gồm các loại thảo dược

Bài thuốc này gồm có: Địa hoàng, sơn thù, tỳ giải, trạch tả, phục linh, mẫu đơn bì, quế đơn, phụ tử.

Ji Sheng Shen Qi Wan. Bài thuốc này điều trị tích tụ nước do thiếu hụt thận dương và được mô tả lần đầu tiên trong triều đại Nam Tống (Trung Hoa).

Ji Sheng Shen Qi Wan là một biến thể của Ba Wei Di Huang Wan, bài thuốc được bổ sung thêm ngưu tất và cây mã đề để tạo thành một công thức gồm 10 loại thảo dược. Giúp nâng cao hiệu quả điều trị bổ sung trong điều trị tiểu đêm.

Suo Quan Wan. Là bài thuốc gồm 3 thành phần: Riềng lá nhọn, ô dược, củ ô dược. Nó cũng được mô tả lần đầu tiên vào thời Nam tống và thường được sử dụng để làm giảm tình trạng đái đêm, tiểu thường xuyên.

Lưu ý. Các bác sĩ y học cổ truyền sau khi thăm khám, sẽ dựa trên các triệu chứng lâm sàng mà lựa chọn bài thuốc thích hợp rồi kê toa. Tỉ lệ mỗi vị thuốc phụ thuộc vào cá nhân từng bệnh nhân mà gia giảm cho phù hợp.

Thuốc thảo dược

Ngoài các bài thuốc trên, một số loại thảo dược cũng được dùng đơn lẻ để điều trị bàng quang hoạt động quá mức vào ban đêm. Có thể kể đến là:

Hạt phá cố chỉ. Phá cố chỉ còn có tên khác như Bồ cốt chi, Đậu miêu. Loại hạt này từ lâu đã nổi tiếng với công dụng cải thiện chứng đi tiểu đêm rất hữu hiệu.

Phá cố chỉ tác động và 3 kinh của cơ thể, gồm: tâm, tỳ và thận. Đặc biệt thích hợp với những bệnh nhân cao tuổi, tiểu tiện nhiều do tỳ thận bị hư thể hàn.

Câu kì tử. Câu kì tử thích hợp cho những bệnh nhân bị tiểu đêm do phì đại tuyến tiền liệt, những người trung tuổi có thói quen uống nước vào ban đêm (do họ thường bị khát vào đêm).

Câu kì tử  giúp bệnh nhân ngủ an giấc hơn, giảm số lần đi tiểu và đi tiểu dễ dàng hơn.

Ích trí nhân. Ích trí nhân là một vị thuốc quý, có hiệu quả cao trong việc điều trị chứng tiểu đêm, tiểu dắt.

Bộ phận dùng là quả chín đã phơi khô

Kim tiền thảo. Kim tiền thảo là dược liệu quen thuộc của Việt Nam. Để làm thuốc, người ta sử dụng phần thân và cành cây có lá của cây kim tiền thảo, đem phơi khô.

Cây kim tiền thảo có tác dụng chữa tiểu đêm nhiều lần ở những người bị sỏi bàng quang, sỏi tiết niệu.

☛ Tham khảo thêm tại: Cách trị bệnh tiểu đêm hiệu quả

Kết luận

Tiểu đêm ở nam giới do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Bệnh có thể điều trị bằng thuốc, cũng như thay đổi lối sống, thay đổi thói quen đi vệ sinh. Hãy tới gặp bác sĩ nếu tiểu đêm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn, sau đó thảo luận để lựa chọn được phương pháp điều trị thích hợp.

Danh sách trên không phải là một bản danh sách đầy đủ các loại thuốc trị tiểu đêm ở nam giới, thông tin trong bài chỉ mang tính chất tham khảo và không được dùng để thay thế cho bất kì chẩn đoán chuyên nghiệp nào.